Wanneer maakt u aanspraak op de wettelijke rente of de wettelijke handelsrente?

mr. Dewy Pluim

Indien u een terechte vordering heeft op uw schuldenaar, dan kunt u in veel gevallen aanspraak maken op de wettelijke rente of de wettelijke handelsrente. Wanneer u precies aanspraak kunt maken op welke rente, zal in deze blog verder worden uitgelegd.

Wettelijke rente

De wettelijke rente is geregeld in artikel 6:119 BW. Uit dit wetsartikel blijkt dat de wettelijke rente een schadevergoeding betreft, wegens vertraging in de voldoening van een geldsom, over de periode dat de schuldenaar met de voldoening van die geldsom in verzuim is geweest.[1] Het rentepercentage van de wettelijke rente is niet vastgelegd in de wet. Dit fluctueert en dit wordt telkens bij Algemene maatregel van bestuur vastgesteld. De wettelijke rente bedraagt sinds 1 januari 2015 2%.De wettelijke rente heeft een schadevergoedingskarakter en deze is bedoeld voor het niet-nakomen van een verbintenis tot betaling. Hierbij valt te denken aan een verbintenis uit onrechtmatige daad of wanprestatie.

Hoewel in beginsel de wettelijke rente pas verschuldigd is na het verstrijken van de termijn uit de ingebrekestelling, treedt bij een onrechtmatige daad het verzuim in zonder ingebrekestelling. De wettelijke rente loopt dan vanaf het moment dat de verbintenis opeisbaar is.[2] Ook wanneer een fatale termijn is verstreken treedt het verzuim na die termijn automatisch in. Dit betekent dat ook de wettelijke rente direct na het verstrijken van die fatale termijn verschuldigd is. Normaliter treedt het verzuim en de verschuldigdheid van de wettelijke rente dus pas in na het verstrijken van de termijn uit de ingebrekestelling. Het is daarom belangrijk om de wettelijke rente in de ingebrekestelling aan te zeggen.

Wettelijke handelsrente

De wettelijke handelsrente is geregeld in artikel 6:119a BW. Het rentepercentage van de wettelijke handelsrente is hoger dan die van de wettelijke rente. Het percentage van de wettelijke handelsrente bedraagt 8% van de hoofdsom per jaar.

De Hoge Raad heeft in zijn arrest van 30 oktober 2020 bepaald, dat de wettelijke handelsrente uit artikel 6:119a BW enkel betrekking heeft op de geldelijke tegenprestatie voor geleverde goederen of diensten op grond van een handelsovereenkomst.[3] Van een handelsovereenkomst is sprake bij een overeenkomst om baat die gesloten is tussen één of meer natuurlijke personen die handelen in uitoefening van beroep of bedrijf of rechtspersonen. Dit blijkt uit lid 1 van artikel 6:119a BW. Een overeenkomst met een consument valt dus niet onder de reikwijdte van artikel 6:119a BW.

De Hoge Raad heeft in zijn arrest van 30 oktober 2020 bovendien bepaald dat die geldelijke tegenprestatie uit artikel 6:119a BW de primaire betalingsverplichting uit de handelsovereenkomst betreft. De wettelijke handelsrente ziet dus enkel op een niet tijdige betaling uit een handelsovereenkomst en niet op andere geldelijke verplichtingen waartoe de handelsovereenkomst aanleiding kan geven, zoals bijvoorbeeld een ontbinding of een vordering uit onverschuldigde betaling.[4]

De wettelijke handelsrente is in artikel 6:119a BW geïmplementeerd na invoering van de Richtlijn 2000/35/EG. Het doel van deze richtlijn en de invoering van de wettelijke handelsrente is het bestrijden van betalingsachterstanden bij handelstransacties. Het percentage van de wettelijke handelsrente is hoger dan het percentage van de wettelijke rente, omdat deze als stok achter de deur voor de debiteur bedoeld is. Dit zodat de debiteur wordt aangespoord tot tijdige betaling.  

Voor de verschuldigdheid van de wettelijke handelsrente is geen voorafgaande schriftelijke ingebrekestelling vereist. In beginsel is de wettelijke handelsrente verschuldigd vanaf dertig dagen na ontvangst van de factuur door de schuldenaar.[5] Indien partijen een betalingstermijn hebben afgesproken, dan is de wettelijke handelsrente verschuldigd vanaf de dag volgend op de dag die is afgesproken als uiterste betaaldag.

Conclusie

Wanneer kunt u nu aanspraak maken op de wettelijke rente of de wettelijke handelsrente?

Op de wettelijke rente kan aanspraak worden gemaakt bij vorderingen wegens het niet-nakomen van een verbintenis tot betaling, zoals bij een onrechtmatige daad of het ontbinden van een overeenkomst. Een vereiste hiervoor is dat de schuldenaar in verzuim is, omdat ook vanaf dat moment pas de wettelijke rente gaat lopen. Anders dan bij de wettelijke handelsrente, is de wettelijke rente ook van toepassing op verbintenissen met een consument en verbintenissen tussen twee particulieren die niet bedrijfsmatig handelen.

De wettelijke handelsrente is enkel van toepassing op de geldelijke tegenprestatie uit een handelsovereenkomst om baat. Van een handelsovereenkomst is sprake tussen één of meer natuurlijke personen die handelen in uitoefening van beroep of bedrijf of rechtspersonen. Die geldelijke tegenprestatie betreft enkel de primaire betalingsverplichting uit de overeenkomst. Een voorbeeld hiervan is een factuur die niet tijdig wordt betaald. Voor een geldvordering wegens ontbinding van een handelsovereenkomst geldt dus niet de wettelijke rente. Hiervoor geldt de wettelijke rente. De wettelijke handelsrente is in beginsel vanaf dertig dagen na ontvangst van de factuur verschuldigd, tenzij partijen een betalingstermijn hebben afgesproken. In het laatste geval is de wettelijke verschuldigd na het verstrijken van de betalingstermijn.

Vragen?

Heeft u vragen over dit onderwerp of zoekt u een advocaat die hierbij kan helpen? Neem dan contact op met een van onze advocaten van Team Civiel.

[1] Artikel 6:119 lid 1 Burgerlijk Wetboek.

[2] ‘Rank’, in T&C Burgerlijk Wetboek, artikel 6:119 BW, aant. 3.

[3] HR 30 oktober 2020, ECLI:NL:HR:2020:1710, r.o. 3.1.2.

[4] HR 30 oktober 2020, ECLI:NL:HR2020:1710; HR 8 december 2017, ECLI:NL:HR:2017:3106, r.o. 5.2.2.; Rb. Rotterdam 28 april 2021, ECLI:NL:RBROT:2021:3797.

[5] ‘Rank’, in T&C Burgerlijk Wetboek, artikel 6:119a BW, aant. 5.

Leg uw probleem aan ons voor

De advocaten en juristen van Boumans Advocaten helpen u graag! Vul de onderstaande gegevens in, druk op verzenden en de juiste medewerker neemt zo spoedig mogelijk contact met u op.