Werknemers zijn niet altijd even oplettend en voorzichtig op de werkvloer. Dat er een ongeval op de werkvloer plaatsvindt, komt dan ook regelmatig voor. Een werknemer loopt ten gevolge van een ongeval schade op en gezien het feit dat het ongeval is ontstaan op de werkvloer, komt het regelmatig voor dat de werknemer ervoor kiest om zijn werkgever aansprakelijk te stellen.
De werkgever is volgens de hoofdregel van artikel 7:658 BW immers voor de schade die de werknemer in de uitoefening van zijn werkzaamheden lijdt aansprakelijk, tenzij de werkgever aantoont dat hij zijn verplichtingen uit het eerste lid van artikel 7:658 BW is nagekomen. De werkgever dient in dit kader zijn zorgplicht ten aanzien van veilige arbeidsomstandigheden na te komen. Als de werkgever niet erin slaagt om te bewijzen dat hij aan zijn zorgplicht heeft voldaan, dan is de werkgever aansprakelijk. De werkgever is evenwel niet aansprakelijk als sprake is van opzet of bewuste roekeloosheid van de werknemer.
Een ongeluk zit in een klein hoekje: de werknemer kan van een ladder vallen, hij kan van een afstapje vallen, noem het maar op. Bij dit soort ongevallen wordt door de werkgever vaak aangehaald dat sprake is van een huis-tuin-en-keukenongeval. Indien de rechter aanneemt dat sprake is van een zogenaamd huis-tuin-en-keukenongeval, dan volgt de conclusie dat er géén sprake is van werkgeversaansprakelijkheid.
De vraag wanneer er sprake is van een huis-tuin-en-keukenongeval leent zich niet voor een eenduidig antwoord. Het antwoord op die vraag is immers zeer casuïstisch. Een voorbeeld waarin de rechtbank oordeelde dat sprake is van een huis-tuin-en-keukenongeval, is ECLI:NL:RBROT:2022:10111. In deze casus gleed een onderaannemer uit over een pak folders dat op een trap lag. De rechtbank oordeelde dat het traplopen een alledaagse activiteit is, waarvoor in beginsel geen bijzondere voorzieningen of nadere maatregelen vereist zijn. Het uitglijden over een pak folders werd in deze casus als huis-tuin-en-keukenongeval beschouwd. Een andere uitspraak, waarbij een valkenier uitgleed in een volière door een combinatie van nattigheid en vogelpoep, leidde daarentegen wel tot aansprakelijkheid van de werkgever (zie in dit verband ECLI:NL:RBZWB:2014:5966).
Aangezien de uitkomst van een huis-tuin-en-keukenongeval sterk casuïstisch is, bleek vanuit de rechtspraktijk behoefte aan een richtlijn of leidraad om dit debat te stroomlijnen. Daarom is een richtlijn geïntroduceerd, te weten de ‘Leidraad Alledaagse Ongevallen op de Werkvloer’, oftewel de AOW-leidraad. Deze richtlijn is uiteengezet in een stroomdiagram. In die stroomdiagram worden allerlei vragen gesteld over (de aard van) het ongeval. Indien alle vragen ontkennend moeten worden beantwoord, dan komt het stroomdiagram uit bij de conclusie dat sprake is van een ongeval dat als alledaags moet worden gekwalificeerd en waar de werkgever niet voor aansprakelijk is/kan worden gehouden, omdat alsdan geen sprake is van een zorgplichtschending.
De eerste vraag die moet worden beantwoord is of het ongeval ook in de huiselijke sfeer kan plaatsvinden. De tweede vraag is of specifieke arbo-regels van toepassing zijn. Vervolgens dient te worden bezien of andere specifieke instructies van toepassing zijn, of de werkzaamheden repeterend of structureel van karakter zijn en of de zogenaamde “kelderluikcriteria” zijn geschonden. Ten aanzien van dit laatste – de kelderluikcriteria – geldt dat dit criteria zijn die ontwikkeld zijn in de rechtspraak. Aan de hand van deze criteria kan een afweging worden gemaakt of iemand (in dit geval de werkgever) aansprakelijk is voor het in het leven roepen van een gevaarlijke situatie.
Pas als alle vragen ontkennend worden beantwoord, dan zal daadwerkelijk de conclusie volgen dat sprake is van een huis-tuin-en-keukenongeval en in dat geval is de werkgever niet aansprakelijk. Opgemerkt zij, dat het uiteraard afhangt van de omstandigheden van het geval of daar sprake van is.
Heeft u een arbeidsongeval gehad? Neem dan contact met ons op. Wij ondersteunen u bij het aansprakelijk stellen van uw werkgever.
De advocaten en juristen van Boumans Advocaten helpen u graag! Vul de onderstaande gegevens in, druk op verzenden en de juiste medewerker neemt zo spoedig mogelijk contact met u op.